Bagà

Aquera hèsta qu’ei ua deras duas e unicas que’s hèn en ivèrn, ath madeish moment dab eth vilatge vesin de Sant Julià de Cerdanyola, e que coïncideishen dab era net de Nadau, e que celèbran donc eth solstici d’ivèrn. Era hèsta se celèbra sens interrupcion dempuèi fa de centenats d’ans, mas a comptar del 2001 se reformulèt tot en recuperant la davalada de faies (halhas), que ja s’aviá celebrat d’ans enrè mas que s’aviá perdut, e en donant luòc al format actual dera hèsta, que balhèc fòrma ara hèsta actuala.

Era preparacion que comença quauquas setmanas abans : cada halhaire que’s prepara eras suas halhas, hètas dab ua planta aperada Cephalaria leucantha, araquau s’atribueishen uns poders purificadors e que van cuélher en bòsc. Aquera èrba qu’ei triscada entà formar  hèishis de un a quate mestres de long e de 15 a 30 cms d’espessor. Halhairas e halhaires que se’n van deth vilatge a 18 h, dab era sua halha dinc ath faro/lenhèr, on s’aluga eth huec quan eth solelh e’s coca. Eras halhas alhamadas que son miadas de cap ath vilatge en tot formar ua serpentina coma entaras baishadas de halhas.

Ara entrada deth vilatge, eth baile que balha un mocador a cada-un deths portaires de halhas, entà aparà’s deras buas, e que’s reparteish eth huec ath resta deras halhas que non an pujat ena montanha. Eras halhas que son passejadas peth vilatge, peth carrèr major dinc ara plaça Porxada, on e’s contunha era hèsta. Quan eras halhas son guaireben cremadas, que son lançadas entà hèr petitas fogueres, quauquas personas que sautan per dessús. Pera plaça, eth monde que cantan aqueth arrepic : “Fia-faia, fia-faia, que Nòste Sénher ei neishut sus era palha”, e que començan a hèr danças en cèrcle acompanhadas de musica. Pendent era cremada deras halhas, eras campanas dera glèisa que sonan a bando. Arròstas de pan que son passadas ena brasa que demòra e  que son untadas dab alhòli de codonh.

Entà’n saber mès : https://www.baga.cat/turisme/festes-i-fires/fia-faia.html
Instagram : #fiafaia
Tel. comuna : +34 938 244 013

Entà’n saber mès :
Pedrals, X. (2007). Ancestral, màgica, única. Barcelone: Publication de l’Abbaye de Montserrat.
Pedrals, X. i Escobet, M. (2017). Fia-faia. La festa de falles nadalenca. Bagà-St. Julià de Cerdanyola : Farrell

Fotos e videos

Television deth Berguedà 2012
https://www.youtube.com/watch?v=eUpQ0Y96iZ8&t=638s&ab_channel=Televisi%C3%B3delBergued%C3%A0

Television deth Berguedà 2014
https://www.youtube.com/watch?v=kAS9K4MKt_c

Talhèr de fia faia. Comuna de Bagà
https://www.youtube.com/watch?v=sBZf6pUhh_I

Comuna de Bagà
https://www.youtube.com/watch?v=2pKQIkmSJ-o&t=36s

Fia faia Bagà, 2021. Fotografia : Xavier Roigé

Fia faia Bagà, 2021. Fotografia : Xavier Roigé

Fia faia Bagà, 2021. Fotografia : Xavier Roigé

Fia faia Bagà, 2021. Fotografia : Xavier Roigé