Aquera hèsta qu’ei ua deras duas e unicas que’s hèn en ivèrn, ath madeish moment dab eth vilatge vesin de Bagà. Que coïncideishen dab era net de Nadau e que celèbran donc eth solstici d’ivèrn. Era preparacion que comença quauquas setmanas abans : cada halhaire que’s prepara eras suas halhas, hètas dab ua planta aperada Cephalaria leucantha, araquau s’atribueishen bèris poders purificators e qu’an cuelhut en bòsc. Un còp a casa, que la botan a secar entà que creme plan quan sia era ora. Aquera èrba qu’ei triscada entà formar hèishis de un a quate mestres de long e de 15 a 30 cm d’espessor). Arribada era net de Nadau, que començaràn a ligar era Fia-faia (ara diferéncia dera de Bagà) ath torn d’un objècte (pau, baston, tronc…) que servirà de mange.
Era vrespada, quan haça escur, ath senhau deth campanau, tot le monde que s’amasaràn dab eras halhas cap ara plaça dera glèisa. Era hèsta que comença a 18 oras, dab era cremada deth huec ath Clos. Eths halhaires cargats de baishar eras halhas, a siés oras de sers, qu’alugaràn eras suas halhas e que baisharàn pera montanha, dinc ara plaça, on balharàn eth son huec aths autis participants dera hèsta. Eras halhas que s’ahlamaràn cap 18 oras 30. Era plaça que demorarà en escur, sonque illuminada peth huec e eras belugas deras nombrosas halhas. Petitis e grans que haràn tornejar eras suas halhas entà hèr-las àrder e en tot arrecitar “Fia-faia, Fia-faia, que Nòste Sénher qu’ei nescut ena palha”. Après, qu’atupèran ethçò que sòbra deras halhas ath miei dera plaça e que sautan per dessús eth huec, simbèu de regeneracion e de purificacion. Ara fin, que’s hè eth bal dera fia faia, ena plaça dera glèisa e que s’acaba a 19 oras, en tot tastar eth codonhat dab talhucs de pan e vin que peta.
Se n’agròpan après las siás rèstas al mièg dera plaça e se sauta per dessús lo fuòc, simbòl del renauiment e purificacion. La fèsta fa partida de la celebracion de la Nuèch de Nadau, pendent tota la nuèch, Era endreça des ostaus se mena a tèrme en sortint dera Messa deth Galh. Après era messa, se fa un ressopó dins dera plaça: s’i còden tastets, botifarres, de carns e s’i barreja all e òli de codonys, vin, cava, èca. Pendent aquelh àpat se cantan de cançons de Nadau. Acabat eth tiberi, comença era endreçada generala. Tot pòt arribar a èsser endreçat, tot aquò que s’amassa se pòrta dins dera plaça e i rèsta ailà endreçat fins ath endeman, jorn de Nadau. Es objèctes endreçats pòdon èsser fòrça divèrses: entre es mai corioses se remembran ua taula e de cadièras de plaja amb para-sòl comprés, una coquèla plena de lach, panièrs, tèsts, carris, carretons e d’esturments de tota sòrta, un arbre de Nadau jargat e tot, cubells d’escobilhas, pneumatics, senhals de transit e bugada divèrsa coma michons, llençols, tovalloles e, fa pas de gaires ans, uas cauças de “grandas dimensions”
Entà’n saber mès : https://www.santjuliadecerdanyola.cat/turisme/les-festes/fia-faia/
Corrèu : st.juliac@diba.cat
Facebook : https://www.facebook.com/Ajuntament-de-Sant-Juli%C3%A0-de-Cerdanyola-110026233034897/
Tel. Comuna : +34 938 227 667
Fotos et Videos
https://www.youtube.com/watch?v=pyf5gQywJbc&t=17s&ab_channel=Televisi%C3%B3delBergued%C3%A0
Construccion deras halhas. Sant Julià de Cerdanyola, 2003. Fotografia : Comuna de Sant Julià de Cerdanyola
Huec e hèsta. Sant Julià de Cerdanyola, 2019. Fotografia : Comuna de Sant Julià de Cerdanyola